Üzerlik otu, çok eski çağlardan itibaren şifa kaynağı olarak kullanılan bir bitkidir. Anadolu topraklarında tarih boyunca yaygın olarak kullanılan üzerlik otu, mistik bir özelliğe sahip olmakla birlikte şahısların ruhsal ve fizikî rahatlamalarına yardımcı olmaktadır. Tıbbın bilimsel olarak gelişmediği çağlarda beşerler şifayı tabiatta bulmaya çalışmaktaydı. Üzerlik bitkisi de insanların kaygılarına ve hastalıklarına yanıt veren bir bitki olarak epey fazla kullanılmaktadır. Türkiye’de bilhassa Orta Anadolu bölgesinde yetiştirilen üzerlik tohumu günümüzde de birçok hastalığa şifa olmaya devam etmektedir. Anadolu ve Balkanlarda nazardan korunmak için meskenlere astıkları ve tütsüsünü yaptıkları görülmektedir. Klasikleşmiş bir alışkanlık olan bu davranış batıl bir inanış olarak günümüze kadar ulaşmıştır.
Üzerlik otu, halk ortasında bilinen ismiyle nazar otu, insanların bedensel ve ruhsal sıhhatine uygun gelen şifa bitkisidir. Antik Mısır devrinde dahi kullanılan ot, tütsü olarak yakıldığında ortamdaki makus gücün gitmesini sağladığına inanılmaktadır. Bu gelenek hala devam ederek üzerlik otunun günümüzde de tütsü olarak kullanıldığına rastlanmaktadır. Bunun dışında birçok faydası bulunan üzerlik otunun yararları şöyledir:
-
Metabolizmanın hızlanmasını sağlayarak, bağırsakların daha sağlıklı çalışmasına yardımcı olur. Bağırsaklarda bakteri ve kurt oluşumunu engellemektedir.
-
Bahar aylarında yaşanan grip ve nezle üzere hastalıkların tedavi edilmesini sağlar. Boğaz ağrısı ve enfeksiyonunu güzelleştirdiği üzere öksürüğün de geçmesine yardımcı olmaktadır.
-
İdrar yollarında oluşan iltihap ve enfeksiyonların geçmesini sağlamaktadır.
-
Kronik baş ağrısı çekenlerin ağrılarını dindirmeye yardımcı olur.
-
Solunum yolu rahatsızlığı olan bireylerin nefeslerini açar, nefes darlığı ve burun tıkanıklıklarına âlâ gelmektedir.
-
Konsantrasyon zahmeti ve dikkat dağınıklığı çekenlerin çayı ve tütsüsünü kullanmaları tavsiye edilmektedir.
-
Balgam sökücüdür.
-
Adet döngüsünün düzenlenmesini sağlamaktadır.
-
Hormonların istikrarlı biçimde salgılanmasına yardımcı olur. Serotinin hormonunun salgılanmasını sağlayarak şahısların daha sakinleştirir.
-
Üzerlik tütsüsünün nazarı ve makus enerjiyi gönderdiğine inanılmaktadır. Nazar ve berbat güçten korunmak için binlerce yıl öncesinde günümüze kadar hala kullanılmaktadır.
İçerdiği bileşenlerle şahısların türlü ağrılarını ve bununla birlikte öteki rahatsızlıklarına uygun gelen üzerlik otunun yaygın olarak çayı ve tütsüsü kullanılmaktadır. Her gün 1 fincan tüketilmesi tavsiye edilen çayın tertipli tüketilmesinde yararlarını kısa müddette görüleceği belirtilmektedir.
-
Üzerlik Otu Çayı: Aktarlardan temin edilen üzerlik otunun 1 tutamını 1 fincan sıcak suya koyarak takribi 5 dakika demlenmesi beklenir. İçilebilecek sıcaklığa geldikten sonra içilmesi tavsiye edilir. Otu tertipli olarak tüketilmesine itina gösterirken otların tazeliğinden de emin olmak gerekmektedir.
-
Üzerlik Otu Tütsüsü: Üzerlik otlarını bir kabın içinde tutuşturduktan sonra konutun içinde gezdirilerek meskendeki makus gücün temizleneceğine inanılmaktadır. Bu görüş, antik çağlardan itibaren farklı din ve kültürlerin yaptıkları klâsik bir alışkanlıktır.
-
Bal ve Üzerlik Otu: keten tohumu, bal ve üzerlik otunun karıştırılmasıyla elde edilen macundan 1 tatlı kaşığı kadar tüketilmesi nefes darlığı çeken astım hastalarına düzgün gelmektedir.
Peygamber efendimiz üzerlik bitkisinin faydalarında istifade etmeyi nasihatlerken şu hadis-i şerifi buyurduğu rivayet edilmektedir: ‘Bu ilaç olarak kullanılan tohumdur, Hz. Peygamber’in hadisinde de ismi ile geçen ot budur. Üzerlik otu denilir. Halk ortasında tabir ederler.’ Der. Ebu Ubeyd de: ‘Hurf yani üzerlik otudur.’
Aktarlardan çarçabuk temin edilebilen üzerlik otunun takribi fiyatı ise 100 gr 10 TL olarak belirtilmektedir.