Günümüzde diyabet, kalp damar hastalıkları, kanser, nörolojik hastalıklar ve akciğer hastalıkları gibi kronik hastalıkların birçoğu beslenme hataları nedeniyle ortaya çıkmaktadır.
İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk
Bu nedenle hatasız bir beslenme düzeni sağlıklı yaşamın olmazsa olmaz ön koşuludur. Sadece ne yiyip içtiğimiz değil, ne zaman ve nasıl yediğimiz de son derece önemlidir. Dolayısıyla yiyip içtiklerimizi gözden geçirip; doğru tercihler yapmak hayati önem taşır. İşte dikkat edilmesi gereken 7 beslenme hatası:
Rafine unlu gıda tüketmek
Günümüzde doğal gıdaların yerini işlenmiş, hazır, kalorisi bol, kolay tüketilen yiyecekler aldı. Bu tür gıdalar, kimyasal işleme tabi tutularak tatları, renkleri, dokuları değişmiş, radyasyona maruz kalmış, genetiğiyle oynanmış gıdalardır ve içlerindeki sağlığa zararlı unsurların büyük bölümü de kaybolur. İşlenmiş konserve gıdalar sağlığa zararlı olduğundan organik gıdaları tüketmeye özen göstermek gerek. Taze, temiz, mevsiminde, yerel olarak üretilmiş, mümkünse organik, rengarenk bitkisel besinler sağlığın güvencesidir.
Endüstriyel hayvansal ürün tüketmek
Sağlıklı ve uzun yaşamak için miktar, çeşit ve kalite göz önünde bulundurulduğunda bitkisel gıdalar, hayvansal gıdalara gerek kalmadan sağlık için yeterli olur. Çeşitli bitkisel besinleri çok az işleyip, pişirip, tuzlayıp tüketmek sağlığa önemli katkı sağlar. Bu süreçte en çok, çiğ veya buharda az pişmiş gıdaların tercih edilmesi gerekir. Günlük kalorilerin en fazla % 10’u özgürce gezen, temiz hava soluyan, su içen, istediğini yiyip, istediğini yemeyen, suni yem tüketmeyen hayvansal gıdalardan gelmeli, endüstriyel hayvansal ürünler tüketilmemelidir.
Gece aşırı ve karıştırarak yemek
Üç öğün yemek, sürekli atıştırmak sağlığa zararlıdır ve obeziteye yol açar. Kaliteli iki öğün yemek, saat 20.00’den sonra yemek yememek, haftada iki gün kalori miktarını azaltmak ise çok sağlıklıdır. Besinleri birbirleriyle bağdaştırmak önemlidir. Bunun ilk kuralı konsantre hayvansal proteinler ile nişastalı karbonhidratları birlikte tüketmemektir. Günümüzde bu kural tamamen ihmal edilmektedir. Et ve patatesin bir arada tüketildiği hamburger ve kızarmış patates bunun en tipik örneğidir. Hayvansal protein tüketimiyle ilgili ikinci temel kural ise et, süt, süt ürünleri ve yumurta gibi iki değişik hayvansal proteini aynı zamanda tüketmemektir. Meyveler mutlaka kahvaltı öncesi ve öğün aralarında tüketilmelidir.
Çok sıvı kalori almak
Kolalı içecekler ve meyve suları bol miktarda kalori ve fruktoz içerirler, glisemik indeksleri yüksektir, doyma hissi yaratmazlar ve obeziteye neden olurlar. Bütün bu sebeplerden dolayı kolalı içeceklerden uzak durulmalı ve meyve suyu içmek yerine meyve yenmelidir. Kolalı içecekler, meyve suları, alkollü içecekler, enerji içecekleri sağlık açısından kesinlikle tavsiye edilmez.
Yağın miktarını abartmak
Türk mutfağının en önemli özelliği yemeklerin çok yağlı hazırlanması, salatalara bol miktarda yağ dökülmesidir. Kaliteli yağlara kesinlikle vücudun ihtiyacı olmakla birlikte işlenmiş süpermarket yağları, hayvansal yağlar, hazır gıdaların içerisinde bulunan trans yağlar sağlık açısından kesinlikle zararlıdır. Yağ, lezzet unsuru olmakla beraber obezitenin önemli sebeplerindendir. Kızartılmış, kavrulmuş, yüksek ısıya maruz kalmış gıdalardan sakınılmalıdır. Çiğ veya buharda pişirme yöntemi tercih edilmelidir.
Hızlı yemek
Öğünler yavaş ve uzun süre çiğnenerek tüketilmelidir. Hızlı yemek ve çiğnememek sindirim problemlerine ve kilo artışına neden olur.