ESOGÜ Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Muzaffer Metintaş, Eskişehir’de son günlerde artan salgına karşı vatandaşları uyardı.
ÖLEN SAYISI 5 MİLYON 640 BİNİ GEÇTİ
2019 yılının son günlerinde Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve sonrasında küresel bir salgın halini alan, dünya genelinde de milyonlarca kişiye bulaşan salgın, Omicron varyantı ile dünya genelindeki yayılımını sürdürüyor. Delta varyantı ve sonrasında Omicron varyantı ile devam eden salgın konusunda Prof. Dr. Metintaş uyarılarda bulundu.
Salgının 2’nci yılında, dünyanın virüsün mutasyonu sonucu gelişen yeni varyantı, Omicron varyantı atağı ile karşı karşıya kaldığını belirten Prof. Dr. Metintaş, şunları söyledi:
“İki yıl içinde dünya ölçeğinde toplam vaka sayısı 5 Ocak 2022 itibariyle 295 milyon, vefat sayısı 5 milyon 640 bini geçti. Omicron, daha önceki varyantlara göre en az 10 misli daha kolay bulaşıyor. Gerçi akciğerde bölünme hızı önceki varyantlara göre daha düşük olduğu için ölüm oranı daha düşük de olsa, riskli kişilerde kötü seyir ihtimali önemli görünüyor.
Üstelik artan vaka sayıları artan insan kayıpları demektir. Nitekim vaka sayısı tespitini doğru yapan ülkelerde günlük vaka sayıları oldukça yüksek. Türkiye’de de 5 Ocak 2022 itibariyle sağlık otoritesince açıklanan günlük vaka sayısı 66 bini aştı.
Bu sayı yapılan test sayısı ile orantılı. Toplam 400 bin testte saptanan vaka sayısı. Test sayısı arttırılabilse, saptanan vaka sayısı da artacaktır. Örneğin test sayısı 1 milyona ulaşırsa tespit edilen günlük vaka sayısının ilan edilene göre daha fazla olduğu görülecektir.”
KORUNMADA MASKE KRİTİK HUSUSTUR
Gelinen noktada, artık herkesin bir şekilde ya evden, ya çevreden, ya iş yerinden, ya da değişik ortamlardan Omicron virüsü ile hem de birkaç defa karşılaşacağımızı ifade eden Prof. Dr. Metintaş şu önerilerde bulundu:
* Aşılama programına özenle dikkat edelim. Sağlık Bakanlığı’nın önerdiği aşı programına uyalım, aşılarımızı mutlaka yaptıralım.
* Korumada en önemli husus maske takılması ve insan ilişkilerinde mesafeye dikkat edilmesidir. Maske takan kişinin bulaştırıcılığı azalacak, maske takan kişi virüs ile karşılaşınca virüsü alma riski de oldukça düşük olacaktır. Kısacası korunmada maske kritik husustur. Maske takalım, çünkü virüs ile kesinlikle karşılaşacağız.
* Maske taktığımızda bile kapalı ortamlarda zorunlu insan karşılaşmalarında 2 metre aralık mesafesine dikkat etmeliyiz. Tabii bu görüşmeleri yaklaşık 10 dakika ile sınırlı tutmalıyız.
* Dış ortamlarda, açık havada da maske-mesafe kuralına dikkat etmeliyiz.
* Artık restoran, bar, kafe, spor salonu gibi toplu yemek, eğlence, sohbet ortamlarına girmemeliyiz. Hele hele gruplar kurarak sohbete dalmamalıyız. Kısacası dışarda yemek, çay, kahve, pasta, börek, sohbet, oyun, toplantı işlerinden önümüzdeki iki ay boyunca uzak durmalıyız.
MİSAFİR KABUL ETMEMELİ, MİSAFİRLİĞE GİTMEMELİYİZ
* Düğüne, şölene, kalabalık toplantı ortamlarına asla katılmamalıyız. Misafir kabul etmemeli, misafirliğe gitmemeliyiz.
* Dışarda bir şeyler yemek zorundaysak, açık havada bu ihtiyacımızı gidermeliyiz.
* Kalabalık araçlara binmemeliyiz. Araçlarda maske konusunda duyarlı olmalıyız.
* El, yüz, ağız hijyeni hala önemli. Kuşkulu durumlarda hemen temizlik yapmalıyız. Bunun için normal temizlik yeterli.
* Herhangi bir şikâyetimiz olduğunda nezle olduk, üşüttük dememeli, eğer öksürük, nefes darlığı, nezle hali, burun tıkanıklığı, sırt, bel, göğüs ağrıları ve özellikle ateş olduğunda hemen ilgili sağlık merkezine başvurmalıyız.
* Şikâyetimiz olmadığı sürece test yaptırmaya gitmemize gerek yok. Merak için test yaptırmaya gerek yok. Temas etmiş olabilirim, bakalım ne oldu diye test yaptırmaya gerek yok. Lüzumsuz iş yükü oluşturup, gerçekten hizmete ihtiyacı olanlar engel oluşturmamalıyız.
* Eğer şikayetlerimiz var ise ama testimiz negatif çıkar ise hemen hastalık yokmuş kanaatine ulaşmamalıyız. Aşılı veya daha önce hasta olmuş kişilerde test pozitifliği şikayetler başladıktan birkaç gün sonra oluşabilir.
* Aileden birinde hastalık tespit edildiğinde hemen o ev içi izolasyon kurallarına dikkat edin. Ev içi maske, ayrı oda, ayrı havlu, mümkünse ayrı tuvalet ve kesinlikle ayrı ortam. Tuvaleti ayıramıyorsak havalandırmaya dikkat.
* Evden birinde hastalık tespit edildiğinde hemen aynı gün test yaptırıp, test negatif çıkarsa bende hastalık olmayacak kanaatine kapılmamalıyız. Hiç şikâyetimiz yoksa bile temasın beşinci günü test yaptırabiliriz.
* Hasta kişi iseniz karantina süresince lütfen asla dışarı çıkmayın, kimseyle açık temas yapmayın.
* Market gibi zorunlu ortamlarda olabildiğince kısa kalmak uygun. Dışardan getirilen eşya veya çiğ yiyeceklerin özle bir temizlenmeye ihtiyacı yok, olağan hijyen yeterli.
* Hastaneleri mecbur durumlar dışında lütfen meşgul etmeyelim. Şu anda çok büyük bir yığılma var, gerçek hasta hizmetleri zarar görmeye başladı bile.
* Kesinlikle sigara içmeyin.
TEST MERKEZLERİ ARTIRILMALI
Vatandaşların dikkat etmesi gereken kuralların yanında bu dönemde sağlık otoritesine de düşen sorumluluklar olduğunu ifade eden Metintaş, sağlık otoritesine düşen sorumlulukları da şöyle sıraladı:
* Test merkezlerini ve test için pcr cihaz kullanımını hızla arttırmak gerekiyor. Çok uzun kuyruklar oluşmaya başladı. İnsanlar test vermek için saatlerce sıra bekliyor, hasta ise perişan oluyor, hasta olmayanlar da risk alıyor. Bu nedenle hastanelerde, sağlık merkezlerinde, toplu insan geçişi olan yerlerde, AVM’lerde ve diğer mekanlar veya alanlarda hatta uygun dış ortamlarda hızla yeni test merkezleri oluşturulmalı.
* Aşılanma, korunma konusunda yerel medya ve sosyal medya ile eğitim-propaganda çalışmaları yoğunlaştırılmalı.
* Pandemi önlemleri konusunda kamu ve özel kurumlarda, ortamlarda denetimler sıkılaştırılmalı, uygulamalar tavizsiz biçimde izlenmeli.
* Şehir, olayın boyutu hakkında günlük gerçek verilerle bilgilendirilmeli. Doğru bilgilendirme asla ama asla panik nedeni olmaz, tam aksine tedbir bilincini ve heyecanını arttırır.
* Kamu veya özel kurumlar da kendi içlerinde pandemi konusunda duyarlı ve disiplinli olmalıdır.