Köy okullarının kapatılışı, tarım ve hayvancılıkta yaşanan olumsuz gelişmeler ve beraberinde geçim badiresi yaşanan kırsaldaki vatandaşlar iş imkanları nedeniyle avantaj olarak gördüğü İstanbul’a ağır biçimde göç etti. Şimdilerde ise yüksek enflasyon, zelzele riski barındırması ve beraberinde artan hayat maliyetleri kentlerde yaşamayı güç hale getirdi ve büyük kentlere göç dalgası bilakis döndü.
TÜİK’in paylaştığı datalara nazaran, İstanbul’dan ayrılanlar en çok 5 kentte ağırlaştı. Ekonomik şartlar aksine göçün öne çıkan sebebi olsa da asıl kaçış zelzele riski sebebiyle yaşanıyor. Kocaeli, Ankara, Tekirdağ, İzmir ve Bursa İstanbul’dan en ağır göç alan kentlerin başında geliyor.
TÜİK’in yayımladığı bilgilerine nazaran 2019-2023 periyodunda İstanbul’dan göç alan birinci 10 kent sıralamasında son 4 yıldır Kocaeli birinci sırayı alıyor. Kocaeli’yi sırasıyla Ankara, Tekirdağ, İzmir ve Bursa izliyor. Uzmanlar, vatandaşların bu vilayetleri tercih etmelerinin en kıymetli nedenini “İstanbul’a yakın pozisyonda olmaları” olarak açıklıyor. Tekirdağ sakin, Kocaeli otoyola yakın, Ankara ise sarsıntıdan kaçış noktası olarak öne çıkıyor.
İSTANBUL’DAN KAÇIŞ RAPORLARA YANSIDI
Dört yıldır listede yer alan Sakarya ile Antalya’nın 2023 yılı göç bilgilerinde yer almaması dikkat çekerken, İstanbul’un her yıl daha fazla göç verdiği raporlara da yansıyor.
İstanbul’un göç verdiği kentlerden Kocaeli, Tekirdağ ve Ankara’nın nüfus yoğunluğunun artması da bilgilere yansıyor.
GELENEKSEL TEKNİKLERLE TEKNOLOJİYİ BİRLEŞTİRDİLER
Kütahyalı kuzenler Ramazan ve Ahmet Çelik, üniversite sonrası pandemi devrinde köylerine dönüp cet mesleği olarak gördükleri çiftçiliği tercih ederken, toplumsal medya paylaşımlarıyla da gençleri köy hayatına özendiriyor.
Eğitimleri için 9 yıl evvel memleketleri Kütahya’nın Altıntaş ilçesinden ayrılan 28 yaşındaki kuzenlerden Ahmet Çelik, Uşak Üniversitesi Ekonometri kısmını bitirdi.
Ramazan Çelik ise Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Toplumsal Bilgiler Eğitimini bitirdikten sonra, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Toplumsal Bilgiler Eğitimi Anabilim Kolu’nda yüksek lisansını tamamladı.
Üniversite mezuniyetleri pandemi periyoduna denk gelen kuzenler, dedelerinden kalan tarlaların ekilmesinde ailelerine takviye oldular ve bir müddet sonra geçimlerini çiftçilikten sağlayıp bu işi meslek edinmeye karar verdiler. Aile büyüklerinden öğrendikleri bilgilerle üretime başlayan Ramazan ve Ahmet Çelik, öbür kuzenleri İsmail Karaağaç ve Yunus Feyzullah Bozdemir’den de takviye aldı. Çiftçilikte klâsik prosedürlerle aktüel teknolojiyi harmanlayıp tarım alanlarını modernize eden kuzenler, bir yandan da toprağa ve hayvanlara olan sevgilerini paylaşabilecekleri toplumsal medya hesabı açtı.
Günlük hayatları üzerine yazılı ve görsel içerikler paylaşan kuzenler, köy hayatını merak edenlere ve çiftçilikle uğraşmak isteyenlere deneyimlerini aktarıyor.
Çiftçi kuzenlerden Ramazan Çelik, pandemi devrinde üretmenin vermiş olduğu keyifle, cet mesleğine ve topraklarına sahip çıkma kararı aldıklarını söyledi. Çelik, üniversitede eğitimini aldığı öğretmenliği yapmak yerine çiftçilik yapmasını, birinci vakitler etrafındakilerin yadırgadığını lakin kuzenleriyle birlikte toplumsal medya paylaşımları yaptıktan sonra ilgi görmeye başladıklarını aktardı.
Sabah gün doğumu ile uyandıklarını anlatan Çelik, “Gün uzunluğu, güneşin doğumundan batışına kadar daima hayvanların ortasında ve arazideyiz.” sözünü kullandı.
Ramazan Çelik, inekleri sağıp buzağıları beslemekle güne başladıklarını, et ve süt eserlerinin yanı sıra mısır, şeker pancarı, arpa, buğday, yonca üzere bitkiler yetiştirdiklerini kaydetti.
Pandemi nedeniyle sokağa çıkma yasakları olduğu periyotta de daima toprakta olduklarını tabir eden Çelik, “Üretim hiçbir vakit durmaması gerekirdi ve durmadı. Biz tarlada, bahçede, dağda, ahırda gezerken beşerler, bizim yanımızdaymış, kameranın karşısında güya bizimle birlikte çalışıyormuş hissiyatı aldılar.” dedi.
Sosyal medyayı faal olarak kullanan Çelik, “Ürettiğimiz içerikler aracılığıyla yeni beşerlerle tanıştık, networkümüzü genişlettik. Sağ olsunlar, tahminen haftada bir ziyaretimize geliyorlar. O formda de muvaffakiyete ulaştığımızı söyleyebiliriz. İçeriklerimizi beşerler beğeniyle takip ediyor ve yenilerinin gelmesi konusunda bize ısrarcı oluyorlar.” diye konuştu.
KÖYE DÖNEN BESİN MÜHENDİSİ ÇİFTÇİLİĞE BAŞLADI
Gıda mühendisliğini bırakarak memleketi Uşak’a dönen 52 yaşındaki Yalçın Özoğul, yöresinde yetiştirilen ceviz için kurduğu sürece tesisiyle başarılı bir teşebbüs öyküsüne imza attı. Ege Üniversitesi Besin Mühendisliği Kısmı’ndan 1996’da mezun olduktan sonra Türkiye ve Mısır’da çeşitli tesislerde besin mühendisi olarak çalışan Özoğul, memleketi Uşak’ın Sivaslı ilçesine bağlı Tatar beldesinin ceviz üretim potansiyelini değerlendirip bu alana yatırım yapmaya karar verdi.
Yalçın Özoğul, kendisi ve kardeşlerinin 950 ceviz ağacının olduğunu, bu işe sarılmasının belde halkını motive ettiğini, sürece tesisiyle yöredeki ceviz ağacı sayısının süratle artmaya başladığını anlattı.
Bölge halkının yetiştirdiği cevizlere bir katma paha kattığını düşündüğünü belirten Özoğul, “Kendi markamızla İstanbul başta olmak üzere Türkiye’nin birçok bölgesine eserlerimizi gönderiyoruz. Bizim bölgemizin cevizlerinin kaliteli olduğunu düşünüyoruz. Bu kaliteli cevizi tüm Türkiye’nin tüketmesini istiyoruz. Kendi markamızı oluşturmamızla daha çok kar elde ettik.” tabirlerini kullandı.
Bu yıl 3 ton ceviz işlemeyi planladıklarını, gayesinin daha büyük bir işletme kurmak olduğunu lisana getiren Özoğul, “Tonajımız arttıkça yerimiz de yetersiz gelmeye başladı. Bunun için de öteki bir toprakta üretimin başından sonuna otomatik çalışan makinelerin yer aldığı bir işletme kurmayı hedefliyoruz. Keşke köyüme daha evvel dönseydim diye düşünüyorum. Bu halde fikri olanlar vakit kaybetmeden dönsünler zira ben bunu yaşadım. Köyde kendi işlerini yapma imkanları varsa köylerine dönerek uzman oldukları bir işle ilgili bir şeyler yapabilirler. Kâfi ki kendilerine bir iş belirlesinler. Bir hedef belirlesinler zira devletin birçok dayanağı var. Bu dayanaklarla kendi işlerini yapabilirler.” diye konuştu.
Büşra İlaslan