6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen zelzeleler nedeniyle ziyan gören birtakım vilayetlerdeki ziraî üreticilerin, Ziraat Bankası AŞ(Banka) ve Tarım Kredi Kooperatiflerince(TKK) düşük faizli kredi kullandırılmasına ait kararlar kapsamındaki kredi borçları, bir yıl mühletle ertelendi.
Cumhurbaşkanlığının ” 6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Zelzeleler Nedeniyle Ziyan Gören Kimi Vilayetlerdeki Ziraî Üreticilerin, T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Düşük Faizli Kredi Kullandırılmasına Ait Kararlar Kapsamındaki Kredi Borçlarının Ertelenmesine Dair Karar”ı Resmi Gazete’de yayımlandı.
Karara nazaran, sarsıntılar nedeniyle Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa vilayetleri ve bağlı ilçelerinde ziraî ürünleri/varlıkları (ekilişleri, eserleri, hayvan varlıkları, işletme tesisleri, ahırları, seraları ve benzeri) ziyan gören Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) ve/veya Tarım ve Orman Bakanlığının (Bakanlık) öteki kayıt sistemlerine nazaran kayıtlı olup üretim faaliyetlerine devam eden gerçek yahut hukukî kişi üreticilerin, ziraî emelli üretici birliklerinin, 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu kapsamında olup Bakanlığın misyon alanı içerisinde yer alan ziraî maksatlı kooperatiflerin ve sulama kooperatiflerinin, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünün, kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iktisadi işletmelerinin ve 8/3/2011 tarihli ve 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanunu kararlarına nazaran faaliyet gösteren sulama birliklerinin, Ziraat Bankası AŞ ve Tarım Kredi Kooperatiflerine (olan düşük faizli kredi kullandırılmasına ait kararlar kapsamındaki ziraî kredi borçları, vadesinde/taksit vadesinde/hesap devresinde ilgili mevzuatına nazaran faiz tahakkuk ettirilmek suretiyle vade tarihlerinden/taksit vadelerinden/hesap devrelerinden itibaren bir yıl müddetle ertelenecek.
Karar kapsamında tanımlanan kredi borçlarının anapara toplamı 250.000 TL ve altında olan bireylerin kredileri ile ilgili erteleme süreçleri, Banka yahut TKK’ya müracaatına ve rastgele bir hasar tespiti yapılmasına gerek bulunmaksızın ilgisine nazaran Banka yahut TKK tarafından resen gerçekleştirilecek.
Bu Karar kapsamında tanımlanan kredi borçlarının anapara toplamı 250.001 TL ve üzerinde olan, ziraî ürünleri/varlıkları (ekilişleri, eserleri, hayvan varlıkları, işletme tesisleri, ahırları, seralar vb.) en az %30 ve üzeri ziyan gören ve bu durumları vilayet yahut ilçe hasar tespit komitelerince belirlenenlerin erteleme taleplerinin kıymetlendirilmesi için ilgisine nazaran Banka yahut TKK’ya müracaat etmeleri gerekli olacak.
Banka ve TKK tarafından ertelenen ziraî kredi borçlarına erteleme devri müddetince vadesinden/taksit vadesinden/hesap devresinden itibaren faiz uygulanmayacak. Yatırım kredilerinde ödenmemiş tüm taksitler birer yıl müddetle ertelenir fakat faizsiz erteleme sadece birinci taksit için uygulanır; başka taksitlere mevcut faiz oranı ve indirimlerinin uygulanmasına devam edilecek.
Banka ve TKK’nın bu Karar kapsamında ertelenen kredilerden ötürü doğacak gelir kayıpları, Bankaca Tarım kredilerine uygulanmakta olan cari ziraî kredi faiz oranı temel alınarak hesaplanacak.
Banka ve TKK, birinci yıl için üstte belirtildiği biçimde süreç yapmak kaydıyla, kendi uygulamaları çerçevesinde üreticilere birden fazla taksit belirleyebilecek. Bu fıkra kapsamında yapılandırılan krediler birinci yılın sonunda gelir kaybı uygulamasının dışında kalacak.
Banka ve TKK, bu Karar kapsamında ertelenen kredilere ait bilgileri ve vade/hesap devresi/taksit vadesi sonuna kadar hesaplanmış iddiası gelir kaybı fiyatlarını, projeksiyon yapılabilmesini teminen, aylık olarak Hazine ve Maliye Bakanlığına iletecek.
Banka ve TKK’nın, bu Karar bazında ertelenen kredilere ait vadesi/taksit vadesi/hesap devresi sonuna kadar hesaplanan ve her ay kendi kayıtlarına nazaran katılaşmış gelir kaybı meblağlarını, Hazine ve Maliye Bakanlığınca bildirilen formatta iletmelerini müteakiben ödemeler, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafmdan ilgili yıl bütçelerine bu hedefle konulan ödenekten karşılanacak.
Bu kapsamdaki kredilerle ilgili olarak, hasar tespit kurulu karar tarihinden müracaat mühleti sonuna kadar, borcun ertelenmesi halinde ise erteleme müddeti sonuna kadar takip süreci başlatılmayacak.
Erteleme süreci borcun mevcut maddi ve şahsi teminatının sukutunu icap ettirmediği üzere borçlunun müşterek borçlu ve müteselsil kefillerine de kefaletten çekilme hakkını vermeyecek.
Karar 6/2/2023 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi.