Omicron varyantı, ülkelerin aldığı önlem ve kısıtlamalara rağmen yayılmaya devam ediyor. İlk olarak Kasım ayının ortalarında Güney Afrika’da tespit edilen ve kısa bir süre içinde birçok ülkeye yayılan Omicron varyantı, adete kabusu yeniden yaşatmaya başladı.
OMİCRON VARYANTI NEDİR?
Geçtiğimiz hafta Dünya Sağlık Örgütü yeni varyant B.1.1.529’u ‘endişe verici tür’ olarak sınıflandırdı ve Omicron olarak adlandırdı. Bilim insanlarının delta varyantından daha bulaşıcı ve tehlikeli olduğunu söyledi.
Omicron bir diğer adıyla nu varyantı, Dünya Sağlık Örgütü tarafından kaygı uyandıran varyantlar listesine eklenen beşinci varyant oldu.
Uzmanlar bu varyant içerisinde tam 32 farklı mutasyon tespit edildiğini açıklarken, bu virüsün corona virüsü aşılarına karşı daha dirençli olabileceğini duyurdu.
Bilim insanları, “Bu varyant şu ana kadar karşılaştıklarımız arasında en tehlikelisi olabilir” yorumunu yaparken şu ana kadar sadece 10 vaka tespit edildiği belirtildi. Üç farklı ülkede bulunduğunu açıklayan London College Üniversitesi’nde görevli bilim insanı Profesör François Balloux, “Bu varyant muhtemelen teşhis konulmayan bir AIDS hastasına bulaştıktan sonra mutasyona uğradı” dedi.
OMİCRON BELİRTİLERİ NELER?
Hafta sonu açıklamalarda bulunan ve ilk Omicron varyantı hastalarını tespit edip bunu üst mercilere aktaran Dr. Angelique Coetzee de, “Genelde olağandışı semptomlar görülüyor. Aşırı halsizlik gibi. Fakat vakaların hiçbirinde tat ve koku kaybı yok” dedi.
Güney Afrika’daki Ulusal Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü’nde görevli Dr. Wassila Jassat da, “Tshwane kentinde tespit edilen Omicron vakalarından hastaneye kaldırılanların yüzde 87’si aşı olmayanlar” dedi.
Öte yandan İngiliz The Guardian, Soweto kentindeki hastanenin yoğun bakım ünitesinin başkanı Rudo Mathivha’nın sözlerine de dikkat çekti. Mathivha, “Şu an Covid-19 hastalarında demografik bir değişim görüyoruz. Gençler yani 20’lerinden 30’larının sonundaki insanlar daha ağır olarak hastaneye geliyor ve yoğun bakıma alınıyor. Bunların yaklaşık yüzde 65’i aşısız. Geri kalanlar da tek doz aşılı” dedi. Fakat bu demografik farklılığın bir sebebinin gençlerde aşılanma oranlarının düşük olması olabileceği kaydedildi.
OMİCRON VARYANTI TÜRKİYE’DE GÖRÜLDÜ MÜ?
Konu hakkında Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, şu ifadeleri kullandı;
Omicron varyantı sebebiyle referans laboratuvarlarımızda gen sekanslama çalışmaları artırılmıştır. 17 bölge laboratuvarımızda elde edilen veriler, Ankara merkez referans laboratuvarımızda gen sekanslama yöntemi ile analiz edilmektedir. Şu ana kadar ülkemizde Omicron varyantına rastlanmamıştır. Bununla birlikte dünyada varyantın tespit edilmesini takiben ülkemizde hızla tedbir alınmış ve belirlenen ülkelerden doğrudan ya da temaslı yolcuların ülkemize giriş yapması geçici olarak durdurulmuştur. Şu an için yeni tedbirler alınmasını gerektiren bir durum yoktur. Süreç hassasiyetle izlenmektedir.
AŞILAR YENİ MUTASYONA KARŞI ETKİLİ Mİ?
Sözlerini sürdüren Bakan Koca, yeni varyant üzerinde aşıların etkisini değerlendirdi.
Yeni varyanta karşı aşıların etkililiği ile ilgili de değerlendirme yapılmıştır. Ülkemizde, aşıların karma olarak kullanıldığı da dikkate alındığında, önemli bazı avantajlarımız vardır. Literatürdeki yeni çalışmalar ve bakanlığımızın topladığı gerçek hayat verileri karma aşı kullanımının korumada üstünlük sağladığını ortaya koymaktadır. Mevcut aşıların sürelerine riayet edilerek kullanılması yeni varyanta karşı da etkili olabilecektir. Mevcut durum değerlendirildiğinde aşıların etkisini kısıtlayan bir durum öne çıkmamaktadır. Vatandaşlarımızın aşılarını tamamlaması son derece önemlidir.
SON ALTI AYDA AŞI OLANLAR GÜVENDE
Corona virüsü salgınına karşı aşılamada büyük başarı sağlayan İsrail’den dikkat çekici bir açıklama geldi…
İsrailli yetkililer son 6 ay içinde iki doz corona virüsü aşısı olanların Omicron varyantına karşı korunduğunu duyurdu.
Şu ana kadar dört Omicron varyantı tespit edilen ülkenin Sağlık Bakanı Nitzan Horowitz, “Son 6 ayda iki doz aşı olan ya da üçüncü doz aşı olanlar Omicron varyantına karşı korunuyor. Önümüzdeki günlerde aşının bu varyanta karşı korumaetkisi ile ilgili daha doğru bilgiye ulaşacağız fakat umutluyuz. İlk belirlemelere göre iki doz aşının ya da üçüncü doz aşının bu varyanta karşı koruma sağladığını görüyoruz” dedi.
“YÜZDE 90 KORUYOR” İDDİASI
Fakat Horowitz’in bilimsel bir veri ya da çalışma göstermemesi tartışma yarattı. Öte yandan İsrail medyası, Pfizer/BioNTech’in aşısını olanlara Omicron varyantının bulaşmasının yüzde 90 oranında azalttığını öne sürdü.
İsrail’in Channel 12 isimli yayın kuruluşu Pfizer/BioNTech aşısının Delta varyantına karşı da yüzde 95 koruma sağladığını aktardı. Aynı haberde Omicron’un insanlara bulaşma oranının Delta varyantına göre 1.3 kat daha fazla olduğu belirtilirken, semptomlarının ise daha hafif olduğu kaydedildi.
OMİCRONDAN ÖLEN OLMADI
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Sözcüsü Christian Lindmer, şu ana kadar sürekli olarak Omicron varyantı ile ilgili bilgileri topladıklarını belirtti.
Güney Afrika’daki hastaneye yatışların artmasının ise büyük olasılıkla Omicron ile ilgili olmadığı sanılıyor.
“ETKİN AMA ÖLÜMCÜL DEĞİL”
Omicron dünyada hızlı bir şekilde yayılsa da ve önümüzdeki bir kaç ay içerisinde “etkin varyant“ olması beklense de, şu anda ölüm oranlarını artırdığı tespit edilemedi.
Dünya Sağlık Örgütü’nün resmi internet sitesinde, “Tüm veriler, Güney Afrika’da hastaneye yatışların arttığını gösteriyor. Ancak bu Omicron varyantından değil de, toplam enfekte olan insan sayısının artmasından kaynaklanıyor olabilir” deniliyor.
OMİCRON ÜZERİNE İKİ TEORİ
Mutasyonun durumuyla ilgili kapsamlı bir haber yapan ABD merkezli Bloomberg ise iki teorinin ortaya çıktığını aktardı ve “Teorilerden biri bağışıklığı düşük birinde corona virüsü normalden çok daha uzun süre kaldı ve vücutta gelişti” yorumunu yaptı.
Gündemde olan bir diğer teori ise corona virüsü hastası olan bir kişinin, bir hayvana Covid-19 bulaştırdıktan sonra hayvanın bedeninde virüsün mutasyona uğramış olabileceğini üzerine kurulu. Hayvan vücudunda mutasyona uğrayan corona virüsü yeniden hızlı bir şekilde insana bulaşmış ve varyantın oluşmasına sebebiyet vermiş olabilir.
LiveScience isimli bilim haberleri yapan internet sitesi de bu iddiayla ilgili bir makale yayınladı. Makalede, omicron varyantının insanlardan fare türünde bir canlıya bulaştığı ve bu canlının bedeninde de mutasyona uğramış olabileceği aktarıldı.
Fakat Moyo her iki teori için de bilim insanlarının elinde yeterli veri olmadığını açıkladı. Moyo, “Veriler geldikçe bilim insanlarının en eski vakalara bakarak örnek çıkarmasını umut ediyoruz. Örneğin bazı bölgelerde Omicron varyantının Ekim ayında bazı bölgelerde olduğu bulundu” açıklamasını yaptı.
70 ÜLKE SEYAHAT KISITLAMASI GETİRDİ
Öte yandan aralarında Türkiye’nin de olduğu çok sayıda ülke ise Omicron varyantının yayılımını engellemek için kısıtlama ve seyahat yasağı getirdi. Birçok ülke başta Güney Afrika olmak üzere Afrika’nın güneyindeki ülkelerle uçuşları askıya aldı.
Şu ana kadar resmi olarak açıklanan ve Omicron’un yayılmasını engellemek için önlem alan ülke ve bölgeler şöyle sıralanıyor: Angola, Arjantin, Avustralya, Avusturya, Bahreyn, Belçika, Brezilya, Bulgaristan, Kanada, Şili, Kolombiya, Hırvatistan, Küba, Çekya, Danimarka, Ekvador, Mısır, Estonya, Fiji, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Guatemala, Hong Kong, Macaristan, Hindistan, Endonezya, İrlanda, İsrail, İtalya, Japonya, Ürdün, Kuveyt, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malezya, Maldivler, Malta, Fas, Hollanda, Yeni Zelanda, Norveç, Umman, Pakistan, Paraguay, Filipinler, Polonya, Portekiz, Katar, Kıbrıs Rum Kesimi, Romanya, Rusya, Ruanda, Suudi Arabistan, Singapur, Slovakya, Slovenya, Güney Kore, İspanya, Sri Lanka, İsveç, İsviçre, Tayvan, Tayland, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri, ABD, Birleşik Krallık
“DSÖ BU GELİŞMEYİ SON DERECE CİDDİYE ALIYOR”
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, “DSÖ bu gelişmeyi son derece ciddiye alıyor ve her ülke aynısını yapmalı. Omicron hakkında her zaman daha fazla şey öğreniyoruz, ancak bulaşma, hastalığın şiddeti, testlerin ve aşıların etkinliği üzerindeki etkisi hakkında öğrenilecek daha çok şey var” diye konuştu.
Botsvana ve Güney Afrika’ya bu mutasyonu hızlı şekilde tespit ettikleri ve rapor ettikleri için teşekkür eden Ghebreyesus, bu ülkelerin şimdi başka ülkeler tarafından doğru şeyi yaptıkları için cezalandırılmaları konusunda endişelendiğini belirtti.
“SEYAHAT YASAKLARI, OMİCRON’UN YAYILMASINI ENGELLEMEYECEK”
Tüm ülkeleri Uluslararası Sağlık Tüzüğü uyarınca rasyonel, orantılı risk azaltma önlemleri almaya çağıran Ghebreyesus, “Bu, yolcuların seyahatten önce ve/veya varışta taranması ya da uluslararası yolculara karantina uygulanması gibi yeni mutasyonun yayılmasını geciktirmeye veya azaltmaya yönelik önlemleri içeriyor. Seyahat yasakları, Omicron’un uluslararası yayılmasını engellemeyecek ve yaşam, geçim kaynakları üzerinde ağır bir yük oluşturacaktır” dedi.
Omicron mutasyonunun tespit edilmesinden bu yana birçok ülke mutasyonun ülkelerine yayılmasını engellemek amacıyla sınırlarını bazı Afrika ülkelerine kapatma kararı almıştı.