Nisan ayından bu yana ihracat gelirlerinin yüzde 40’ını TCMB’ye satan ihracatçıların, kurda yaşanan yükselişle birlikte ziyanı katlanarak artıyor.
Son bir haftada döviz kurlarında yaşanan çıkışla birlikte gelirlerinin yüzde 40’ını Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na (TCMB) satmak zorunda olan ihracatçıların ortada oluşan makas ve komite sarfiyatları nedeni ile kambiyo ziyanı artmaya başladı.
ZARAR YAZIYORLAR
Özellikle borçlarda ve hammadde alımlarında döviz yükü altında olan şirketlerin süratli oynaklık nedeni ile birebir gün içinde olan alım satımlarda da büyük ziyan ettiği belirtiliyor. Kesim temsilcileri, burada nakit akışlarının da sekteye uğrayabildiğine işaret ederken orta malı ithalatı ile ihracatını büyütebilen Türkiye için uygulamanın beklenen sonucu vermediğine dikkat çekti.
Yüksek enflasyon nedeni ile olağan koşullar altında mayıs ayında 16 TL düzeyinin, ağustosta ise 17 TL düzeyinin muhafazasını beklediklerini kaydeden TOBB Hazır Giysi ve Konfeksiyon Bölüm Meclis Lideri Onur Fayat, bilhassa yüzde 60-70 civarında döviz gereksinimi olan bölümlerin büyük zorluk yaşadığını aktardı. “Döviz gereksinimi olan kesimler mecburen döviz almak zorunda kalıyorlar ve burada alım satım ortasındaki makası bankalar, aracı kurumlar artırdığı için de haliyle kambiyo ziyanı yazıyoruz.
Bizim daha az olmakla birlikte farklı kesimler için bu bir kambiyo ziyanı bankaların da kârı olarak maalesef bir çok bölüme ziyan veriyor” değerlendirmesini yapan Fayat uygulamanın yanlışsız olup olmadığına kağıt üzerinde bakılması gerektiğini söyledi.
Komisyon ve kur farkı ödeniyor
Kimya dalının yüzde 70 oranında, plastikler ve mamullerinde ise yüzde 90’a varan oranda hammadde bakımından yurt dışına bağımlı olduğunu aktaran İstanbul Kimyevi Unsurlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) İdare Şurası Lideri Adil Pelister, şirketlerin kambiyo sarfiyatının oluştuğunu söyledi. Pelister, “Dövizin yüzde 40’ı bozdurulup sonrasında gereksinim olduğunda döviz satın alındığında ortada bir fark oluşuyor. Bankaya alım satım komite farkı ödeniyor. Bu şirketin ekstra bir masrafı oluyor. İkincisi de alım satım ortasındaki fark” diye konuştu.
Kambiyo ziyanı, işletmelerin yabancı paralar ile yaptığı süreçler sonucu kur farklarından ötürü ortaya çıkan aksiliklerle oluşur.
Makas açıldı ziyan arttı
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Lideri Ramazan Kaya, kullandıkları kredilerin ve hammadde alımlarının büyük bir kısmının döviz olduğuna işaret ederek, makasın çok açıldığını ve ziyanlarının arttığını kaydetti. Kaya, “Biz o yüzde 40’ı bozuyoruz. O gün yahut sonraki gün o bozduğumuz dövizi tekrar satın alıyoruz. Alma manasında da satma manasında da kaybımız oluyor bugünlerde de çok oynaklık olduğu için ziyan olarak yazıyoruz. Çok döviz borçlanması ve döviz ödemesi olduğu için bozmamanız gereken bir parayı bozuyorsunuz” dedi.