Türkiye genelinde son bir yılda yüzde 153, son 4 yılda yüzde 250 artış gösteren kiralar nedeniyle adliyeler kira ve tahliye davaları ile dolarken beklenen düşüş kendini göstermeye başladı. Kiralar nisanda Türkiye genelinde yüzde 18,2’lik aylık değişimle tepe yapmıştı. Ağustos ayı itibariyle Türkiye genelinde konut satış ve kira fiyatları artış suratı yavaşladı.
İstanbul’un birtakım ilçeleri ile Anadolu’da 7 kentte ise kiralar yüzde 4 ile 13 ortasında düştü. Ağustos ayında düşüş yaşayan kentlerden biri de Antalya oldu. Antalya’da kiralarda yüzde 7, Burdur’da yüzde 4, Çorum’da yüzde 8, İzmir’de yüzde 4, Mardin’de yüzde 8, Sinop’ta yüzde 13, Yalova’da yüzde 7 düştü.
İstanbul’da en fazla düşüş Beşiktaş’ta
Emlakjet bilgilerine nazaran İstanbul’da haziranda yüzde 6, temmuzda yüzde 8 artış gözlemlenirken, Beşiktaş ilçesinde ortalama kiralarda temmuzda yüzde 10 azalma görüldü. Bahçelievler, Ataşehir, Çekmeköy’de son bir ayda kira fiyatlarında düşüşün yaşandığı öbür ilçeler oldu. Bu ilçelerde düşüşün, hem yüksek ortalama fiyatlardan ötürü doygunluğun oluşması hem de talebin bölgeler ortasında kayması ve birtakım bölgelerde azalması sonucu yaşandığı tabir ediliyor.
Büyük kentlerde en fazla İzmir normalleşiyor
Kiralık konut fiyatlarını kıymetlendiren Zingat.com Satış Yöneticisi Eser Karaismailoğlu “Haziran ayıyla bir arada artış oranları yatay seyir izlemeye başladı. Dünya’dan Leyla İlhan’ın haberinde aktardığı Zingat datalarına nazaran, Türkiye genelinde haziran ayında yüzde 7 olan artış, temmuz ayında yüzde 8 olarak gerçekleşti. Ağustos’un birinci haftasında ülke genelindeki artışın yüzde 9 olarak gerçekleştiğini gözlemliyoruz.
Üç büyük ile baktığımızda İstanbul’da yüzde 6, Ankara’da yüzde 8 artış kaydedilirken, fiyatlar İzmir’de yüzde 4 azaldı. Bilhassa son devirde sert fiyat geçişlerinin gözlemlendiği Antalya’da yükselişin durduğunu ve aşağı taraflı hareketin başladığını söyleyebiliriz. Antalya’da kiralık fiyatlarının yüzde 7 oranında düştüğünü takip ettik” diye konuştu.
Eylül başına kadar düşüş devam edecek
Türkiye genelinde fiyatlara baktıklarında en yüksek düşüşün yüzde 13 ile Sinop’ta gerçekleştiğini söz eden Karaismailoğlu, “Eylül başına kadar büyük vilayetlerde aşağı istikametli fiyat hareketleri oluşabilir. Bilhassa, yüksek bedeller üzerinden konutlarını kiralayan mesken sahipleri kiracılarının ödeme ritminden şikayetçi. Kiracıların ödeme nizamlarının üç yahut dördüncü aydan itibaren bozulduğunu söz edenler günden güne artıyor. Örneğin, ağustos başından bu yana İstanbul Kadıköy’de yüzde 10 seviyesinde, İzmir Karşıyaka’da yüzde 5 düzeyinde, Ankara’nın Yenimahalle ve Etimesgut ilçelerinde yüzde 6 düşüş gözlemliyoruz. Fiyatların bilhassa büyük vilayetlerimizde biraz daha olağanlaşacağını öngörebiliriz” diye konuştu.
Karaismailoğlu, okulların açılmasıyla birlikte taşınma hareketliliğin artacağı eylül ayından itibaren ise bilhassa arzın hudutlu olduğu vilayet ve ilçelerde fiyatlarda maalesef tekrar bir tırmanış meydana gelebileceğini kaydetti
Yılın ikinci yarısında artışlar daha istikrarlı olacak
Türkiye genelinde ortalama metrekare kiranın 49,05 TL, ortalama kiranın 5 bin 396 TL, konut yatırımının geri dönüş müddetinin ise 18 yıl olduğunu söyleyen Endeksa Kurucu Ortak ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, “Kiralık konutlarda nisanda yüzde 18,2 aylık değişimle tepe görüldü. Nisandan sonra artış grafiği aşağı taraflı seyir izlemeye başladı, temmuz itibariyle de yüzde 6’ya düşerek tek haneye geldi. Yani fiyat artışı devam ediyor lakin artış suratı yavaşlıyor” dedi.
Yavaşlamanın eylüle kadar devam etmesini, son çeyrekteki piyasa hareketliliği nedeniyle de ekimde tekrar küçük bir yükselme yaşamasını öngördüklerini aktaran Öğüt, “Bu yılın ikinci yarısında kira piyasası da satılık konut piyasası üzere yeni bir istikrara oturacak. Ani yükselişlerden çok daha küçük ancak istikrarlı artışlar olacak. Sene sonuna kadar Türkiye geneli kira oranlarında yüzde 11 bedel artışı öngörüyoruz” bilgisini verdi.
Üniversitelerin açılmasıyla kiralar tekrar yükselir
Emlakjet Genel Müdürü Tolga İdikat da yavaşlamaya vurgu yaptı. “emlakjet. com’da listelenen kiralık konutların ortalama fiyatlarında haziranda yüzde 14 artış görülürken, temmuzda artış oranı yüzde 8 olarak kaydedildi” diyen İdikat, “Satılıklarda olduğu üzere kiralıklarda da artış oranlarında azalma görülüyor” dedi. Bölgesel verilerdeyse ilçe bazında kiralarda azalma görülen ilçeler olduğunu söyleyen İdikat, “Önümüzdeki periyotta de talebin dağılımına nazaran fiyat istikrarları ilçelere nazaran farklılık gösterecek, büyük kentlerin genelinde ve Türkiye ortalamasında yavaşlayan bir süratle artmaya devam edecek” değerlendirmesini yaptı.
Öte yandan bölüm temsilcileri üniversitelerin açılmasıyla konut kiralarının tekrar yükselişe geçeceğini söylüyor.